ریشه‌کنی بافت تاریخی شیراز بوسیله نوسازی غیر علمی
محمد منصور فلامکی مدرس رشته‌ی مرمت بناها و شهرهای تاریخی با انتقاد از نحوه‌ی اجرای طرح توسعه‌ی حرم شاهچراغ و طرح‌های مرمت شهری، گفت: از آنجایی که فرهنگ ما به شاخص‌های مکانی وابسته است، نوسازی‌های غیرعلمی در شهر شیراز سبب ریشه‌کنی بافت تاریخی می‌شود.
محمد منصور فلامکی اظهار کرد: شهر، فضایی متعلق به شهروندان است و در درجه‌ی نخست، ساکنان بومی آن می‌توانند درباره‌ی تحولات موجود در مناطق خود نظر دهند و مردم غیربومی این مناطق نمی‌توانند بدون نظر مردم اقدام به بازسازی کنند. او با اشاره به وجود بناهای منحصربه‌فرد در 57 هکتار از بافت تاریخی شیراز، درباره‌ی حرم شاهچراغ گفت: دوری کردن از کلی‌پردازی در طرح توسعه‌ی شاهچراغ ضروری است؛ اما متأسفانه مسؤولان استانی با برنامه‌ریزی‌های غیراصولی و کشیدن خطی 57 هکتاری دور تا دور بافت قدیم، به برداشتن محله‌ی بزرگ و قدیمی شیراز و جایگزنی مکانی بدون نقش هویتی در آن کمک می‌کنند.
وی که در سال 1354 طرح مرمت بافت قدیمی شیراز را ارائه کرده است، با اظهار نگرانی نسبت به وضعیت آینده‌ی بافت‌های شهری شیراز، بیان کرد: به‌دلیل نداشتن تعریف مناسب از مرمت شهری و استفاده از بافت‌های تاریخی در راستای حفظ و استفاده از آن‌ها به کمک سرمایه‌گذاری دولتی و خصوصی این مکان‌ها تخریب و بناهایی بدون اصول معماری جایگزین آن‌ها می‌شود. این کار سبب دوری مردم آن محله‌ها از فرهنگ غنی خود که زاینده‌ی آن بافت‌هاست، خواهد شد.
فلامکی وجود بناهای تاریخی را در کنار بافت قابل ارزش دانست و گفت: مکان‌های ارزشمندی مانند مسجدجامع شیراز در این بافت وجود دارد که به حال خود رها شده و مسؤولان به جای توجه به این بناهای منحصربه‌فرد و حفظ تعلقات مکانی و هویتی آن‌ها، دستور به تخریب و نوسازی بافت داده‌اند. مؤلف کتاب «باززنده‌سازی بناها و شهرهای تاریخی» ادامه داد: دور شدن مردم ساکن در بافت‌های تاریخی از خانه‌های خود به‌دلیل کمبود امنیت، آسایش، نارسایی فرهنگی و … است و حال ما به‌جای ایجاد محیط مناسب، رفع مشکلات و دور کردن افراد مهاجر، به تخریب و ریشه‌کنی محل دست می‌زنیم و به سرمایه‌گذاران ساختمان‌ساز کمک می‌کنیم.
وی اظهار کرد: نجات بافت تاریخی شیراز با تبادل نظر بین اساتید صاحب‌نظر و مسؤولان به شرط نگاه علمی، محترم شمردن ارزش‌ها، ارزش‌یابی محلی وابسته به خانواده‌ها و فرهنگ آن‌ها و دوری کردن از کلی‌پردازی ممکن می‌شود.
فلامکی با اشاره به تجربه‌ی طرح بین‌الحرمین، گفت: در گذشته، طرح اجراشده در فاصله‌ی بین‌الحرمین، تخریبی از ریشه‌ی ناروا بود که همه‌ی اساتید و دوست‌داران تاریخ و فرهنگ را به سوگواری نشاند. متأسفانه آن اشتباه در وسعت بیشتری در حال تکرار شدن است که دوری از آن به اندیشه‌ای پاک، دلسوز و نگرشی متفاوت نسبت به شهر نیاز دارد تا آن را به‌صورت محلی علمی، انسانی و مدنی نه یک مکان اقتصادی بداند.
تهیه و تنظیم: تحریریه معماری اَرگان
منبع: معمار باشی
کپی با ذکر منبع (لینک) مجاز است
